Verschillende soorten trauma

Traumatische gebeurtenissen kunnen op verschillende manieren worden onderverdeeld

Manier 1: algemeen

Als je persoonlijk geweld meemaakt

Wanneer je lichamelijk, opvoedkundig en of emotioneel verwaarloosd, mishandeld, misbruikt en of uitgebuit wordt.

Als je getuige bent van huiselijk geweld

Wanneer er grove bedreigingen en of conflicten zijn tussen je ouders of andere belangrijke volwassenen die voor jouw welzijn en veiligheid moeten zorgen.

Als je iemand die je dierbaar is verliest

Aan de dood, doordat je geadopteerd wordt, door een scheiding of als je ongewild uit huis geplaatst wordt, bijvoorbeeld bij een langdurige ziekenhuisopname of in de jeugdhulpverlening.

Als je getraumatiseerd wordt in de liefde door een symbiosetrauma

Wanneer je geboren wordt bij een getraumatiseerde moeder en of vader die de eigen trauma’s nog niet verwerkt hebben en daardoor niet in jouw basisbehoeften kunnen voorzien. (Zie voor uitleg onder kopje Hechting.)

Als je geweld meemaakt door leeftijdgenoten

Wanneer je langdurig of kort en extreem gepest wordt.

Als je pijnlijke medische ingrepen en of ziektes moet doormaken

Bijvoorbeeld wanneer je als jong kind door een arts gehecht moet worden, doordat je gevallen bent, en volwassenen je daardoor vastpinnen.

Door het meemaken van een natuurramp of een oorlog

Zoals een bosbrand, overstroming, verdrijving et cetera.

Manier 2: omschrijving professor Franz Ruppert

Het persoonlijk ervaren en of meebeleefde trauma

Een persoonlijk trauma betreft in eerste instantie een enkele persoon, bijvoorbeeld een motorrijder die een zwaar ongeluk krijgt of iemand die bij het zwemmen bijna verdrinkt. Ook de toeschouwers van een traumasituatie kunnen getraumatiseerd raken, dat wil zeggen ernstig geschokt, door paniek bevangen en nog lange tijd emotioneel angstig worden.

Het groepstrauma

In veel gevallen zijn meerdere mensen of groepen mensen verwikkeld geraakt in een traumatische situatie, bijvoorbeeld bij een verkeersongeluk of een bankoverval. Door het gemeenschappelijke trauma worden de overlevenden tot een groep lotgenoten. Dergelijke groepen ontwikkelen daarom een gemeenschappelijke identiteit als slachtoffers en overlevenden, ook als deze personen elkaar voordien niet kenden. Voorbeelden zijn oorlogsveteranen of de overlevenden van een vliegtuigramp.

Het familietrauma

Dit is eem trauma dat plaatsvindt in een groep mensen die door bloedverwantschap of huwelijk bij elkaar horen. Een traumatische gebeurtenis in familiekring is bijvoorbeeld het plotseling overlijden van een ouder of kind, de ontvoering van een kind, onverwachte werkeloosheid van de kostwinner van een gezin, onverwachte opzegging van de huur van een woning, scheiding van familie door oorlog. Een familietrauma kan de familieleden persoonlijk duurzaam treffen.

Het etnisch trauma

Van etnisch trauma wordt gesproken als een groter aantal mensen getroffen wordt die binnen een grotere gemeenschap samen opgaan als groep en dit tot uiting brengen in een gemeenschappelijke taal, in gewoontes en rituelen, in religie en middelen van hun bestaan. Een voorbeeld is de ondergang van de indianencultuur bij de confrontatie met blanke kolonisten in Amerika. Een etnisch trauma wordt ook zichtbaar in het verval van sociale structuren, omgangsvormen en saamhorigheid in een gedeelde gemeenschap of in de familiekring.

Het nationaal trauma

Bij een nationaal trauma treft het lot een heel land of volk. Hierbij vallen vijf groepen van oorzaken te onderscheiden:

Natuurrampen, zoals aardbevingen, overstromingen, droogte en kou.
Technische rampen, zoals een ramp bij een kerncentrale.
Economische rampen, zoals bij het minder waard worden van de munteenheid.
Oorlog.
Terreur: georganiseerd geweld om een bepaald, meestal politiek, doel te bereiken.

Manier 3: Omschrijving Sue Johnson

Relatietrauma

Van een relatietrauma spreek je wanneer twee mensen die zeer nauw bij elkaar betrokken zijn en emotioneel aan elkaar gehecht zijn, elkaar emotioneel en of fysiek kwetsen en letsel toebrengen.

Verliestrauma

Bij een verliestrauma verliest de betrokkene iets of iemand die onvervangbaar en uiterst waardevol of dierbaar is.

Verlies van een dierbare door de dood, bijvoorbeeld als de ouder(s), broer of zus overlijden.
Verlies van een dierbare door een scheiding, bijvoorbeeld voor kinderen als hun ouders scheiden, als ze als kind opgenomen moeten worden in het ziekenhuis of in de hulpverlening, of bij scheiding van gezinsleden door een oorlogssituatie.
Verlies van delen of functies van het eigen lichaam door een ongeval of ziekte.
Verlies van het lidmaatschap van een bindingssysteem, familie of anderen waaraan je gehecht bent, bijvoorbeeld wanneer een kind wordt afgestaan voor adoptie, als mensen uit hun vaderland worden verdreven of verbannen worden of in ballingsschap gaan (gedwongen verblijf elders dan waar hun thuis is), als mensen uit nood hun vaderland moeten verlaten om een schuilplaats te vinden in een ander land om te kunnen overleven.
Verlies van materiële bezittingen, zoals het verlies van een huis door een natuurramp of brand, het verlies van huis en haard door oorlog of door verjaging uit het vaderland.

Existentieel trauma

Hier gaat het over een levensbedreigende situatie waarin het slachtoffer vreest voor zijn eigen leven of dat van anderen. Het gaat om overleven, dat wil zeggen dat het eigen leven, je gezondheid of het behoud van materiële basisvoorzieningen op het spel staan. Een existentieel trauma ontstaat bijvoorbeeld bij een verkeersongeluk of ongeval op het werk of in huis, bij een natuurramp, een roofoverval, in een oorlogssituatie, bij een terroristische aanslag, een seksuele aanval zoals verkrachting enzovoort. De betrokkene kan door de situatie komen te overlijden, ofwel door een geluk er lichamelijk ongeschonden uitkomen, ofwel zware lichamelijke verwondingen overhouden. Ook ooggetuigen van een existentieel trauma kunnen getraumatiseerd raken. Ook bij hen laat het meebeleven van de traumatische gebeurtenis diepe sporen achter. Ook hulpverleners en dienstverleners zoals agenten, die bij dergelijke situaties ingezet worden, kunnen getraumatiseerd raken door wat ze aantreffen en door de confrontatie met de slachtoffers, zowel diegenen die het niet overleefd hebben als de gewonden.

Bronvermelding: Professor Franz Ruppert: De verborgen boodschap van psychische stoornissen. De waarheid heelt de waan. Dokter Sue Johnson: Houd me vast.

Lees verder over gevolgen van trauma